Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, thị trường tiền tệ gắn với sự phát triển của nền kinh tế hàng hóa, có vai trò điều tiết cung cầu vốn ngắn hạn, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh chính. Vậy thị trường tiền tệ là gì? Chức năng của nó ra sao? hãy tìm hiểu ngay bây giờ!
Thị trường tiền tệ là gì?
Khái niệm
Thị trường tiền tệ là thị trường vốn ngắn hạn (trong vòng 1 năm), là thị trường diễn ra các hoạt động cung cầu vốn ngắn hạn. Nguồn vốn ngắn hạn bao gồm các kỳ hạn ngắn, kỳ hạn thanh toán, tức là các khoản nợ ngắn hạn có độ rủi ro thấp và tính thanh khoản cao để kinh doanh.
Đặc điểm
- Thị trường tiền tệ tồn tại ở các phòng giao dịch, ngân hàng thương mại và ngân hàng trung ương trên toàn thế giới.
- Thị trường này được toàn cầu hóa nên hình thức giao dịch chính của nó là thông qua Internet.
- Thị trường tiền tệ không được điều chỉnh bởi bất kỳ định chế hoặc tổ chức nào.
- Ngân hàng thương mại đóng vai trò trung gian tài chính giữa người đi vay và người cho vay.
- Các công cụ thị trường tiền tệ có tính thanh khoản cao và có thể cung cấp cho các nhà đầu tư lợi tức từ khoản tiết kiệm.
Chức năng
- Thị trường tiền tệ là “sân chơi” để các nhà đầu tư tạo điều kiện về tài chính để phát triển.
- Thị trường tiền tệ là kênh huy động nhằm đáp ứng nhu cầu tài trợ ngắn hạn của các chủ thể kinh tế.
- Ngân hàng trung ương điều chỉnh lượng tiền tệ lưu thông bằng cách mua và bán chứng khoán ngắn hạn để thực hiện các chính sách tăng trưởng kinh tế.
- Góp phần vào sự ổn định của hệ thống tài chính của đất nước.
Chủ thể tham gia TTTT
- Chính phủ: Tham gia với tư cách là người phát hành (Kho Bạc Nhà Nước) và nhà quản trị.
- Ngân hàng TW: Điều tiết thị trường.
- Các ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính: thông qua tiền gửi tiết kiệm của khách hàng, phát hành và bán lại các tín phiếu có giá, hoặc thông qua các kênh thị trường mở để thu thập dòng tiền từ công chúng. Đồng thời, nguồn vốn này được chuyển hóa thành các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, gia đình và cá nhân có nhu cầu vốn thương mại dưới hình thức tín dụng.
- Doanh nghiệp và tổ chức kinh tế: Tham gia thị trường với tư cách là người có nhu cầu vốn thương mại.
- Cá nhân, tổ chức và tổ chức xã hội: Các đối tượng đáp ứng yêu cầu của pháp luật và có thu nhập cũng tham gia thị trường tiền tệ để đáp ứng nhu cầu về vốn, giao dịch tiền tệ và giao dịch hối phiếu trên thị trường. Ngân hàng thương mại trong những điều kiện nhất định.
Công cụ lưu thông trên TTTT
Tín phiếu kho bạc
Đây là một loại chứng khoán nợ ngắn hạn do nhà nước phát hành để điều tiết lưu thông tiền tệ, hỗ trợ cán cân thanh toán ngân sách, bù đắp thiếu hụt tạm thời, dùng để chống lạm phát, kích thích sản xuất phát triển. Chứng khoán ngắn hạn có đặc điểm là có thời gian đáo hạn trong vòng một năm, trả lãi và gốc một lần khi đáo hạn.
Các khoản vay liên ngân hàng
Theo quy định của NHTW, các tổ chức nhận tiền gửi phải có tỷ lệ dự trữ bắt buộc để đáp ứng nhu cầu rút tiền của người gửi tiền. Một số tổ chức có thể có dự trữ dư thừa, trong khi những tổ chức khác có thể thiếu.
Các tổ chức lưu ký có thể giao dịch các khoản dự trữ này trên thị trường liên ngân hàng, do đó giảm thiểu các tài sản có tính thanh khoản cao nhưng lợi nhuận thấp như tín phiếu kho bạc và bạc.
Chấp nhận thanh toán của NH
Đây là sự đảm bảo rằng ngân hàng sẽ thanh toán vô điều kiện khoản nợ của nhà nhập khẩu cho nhà xuất khẩu. Vào ngày đáo hạn, nhà nhập khẩu sẽ thanh toán cho ngân hàng số tiền và lệ phí ghi trên giấy. Nhà xuất khẩu không cần giữ hóa đơn này cho đến khi hết hạn mà có thể bán giảm giá để thu tiền trả trước. Do tính bảo mật cao nên lãi suất của công cụ này tương đối thấp.
Kỳ phiếu thương mại
Kỳ phiếu thương mại do doanh nghiệp phát hành và được sử dụng thay thế kỳ phiếu để thanh toán cho các đơn vị, cá nhân cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho doanh nghiệp. Trong thương phiếu có quy định về thời hạn trả nợ và lãi suất mà đơn vị trả gốc và lãi.
Kỳ phiếu ngân hàng, Tín phiếu công ty TC, Chứng chỉ tiền gửi tiết kiệm
Đây là các loại chứng khoán có thời hạn ngắn, thường từ 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng đến 12 tháng, do các ngân hàng thương mại và công ty tài chính phát hành để huy động vốn, sau đó sử dụng nguồn vốn này để cho vay (chủ yếu là ngắn hạn).
Các công cụ thị trường tiền tệ vốn có rủi ro, và biến động giá nhỏ nên rủi ro khi đầu tư vào các công cụ này là nhỏ.
Dưới góc độ của quá trình phát triển, thị trường tiền tệ thể hiện mối quan hệ điều chỉnh vốn giữa các ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng. Nơi có thể mua bán, trao đổi, đóng vai trò trung tâm trong hệ thống tài chính của đất nước.